Chlamydia trachomatis jest bakterią „atypową” o wewnątrzkomórkowym cyklu rozwojowym. Serotypy A-C wywołują jaglicę, schorzenie okulistyczne występujące w krajach III świata, zaś serotypy L1-L3 tzw. ziarnicę weneryczną pachwin spotykaną głównie w rejonach podzwrotnikowych. W krajach rozwiniętych m.in. w Polsce najczęściej występują serotypy D-K, które odpowiadają za zakażenia dróg moczowo-płciowych oraz zapalenie spojówek. Chlamydia trachomatis jest najczęstszym czynnikiem bakteryjnym przenoszonym drogą płciową.
Drogi zakażenia – do zakażenia dochodzi prawie wyłącznie na drodze kontaktów płciowych. Zakażenia pozapłciowe zdarzają się rzadko (m.in. zabiegi inwazyjne wykonywane źle wysterylizowanym sprzętem, kąpiel w zainfekowanej wodzie w małych ciepłych zbiornikach np. basen)
Objawy kliniczne -zakażenia Chlamydia trachomatis cechują się skąpo- lub bezobjawowym charakterem. Okres wylęgania wynosi 1-3 tygodnie od kontaktu seksualnego.
U mężczyzn C. trachomatis wywołują tzw. nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej (NGU), charakteryzujące się zwykle skąpą śluzową lub surowiczą wydzieliną i delikatnym pieczeniem w czasie oddawania moczu. Rzadko wydzielina ma charakter ropny. U 20-50% mężczyzn zapalenie cewki przebiega bezobjawowo.
U kobiet C. trachomatis są przyczyną tzw. nierzeżączkowego zapalenia szyjki macicy (NGC), najczęściej przebiegającego bezobjawowo (75-80% przypadków) i z obecnością nadżerki. Zakażenie C. trachomatis może powodować też tzw. zespół cewkowy, cechujący się objawami dysurycznymi (pieczenie przy oddawaniu moczu, częstomocz), nieprawidłowymi wynikami badań ogólnych moczu oraz jałowymi posiewami bakteriologicznymi moczu.
Zapalenie spojówek u dorosłych zwykle powstaje wskutek przeniesienia infekcji z dróg moczowo-płciowych zaś zapalenie odbytu jako następstwo kontaktów doodbytniczych.
U noworodków urodzonych przez matki zakażone C. trachomatis pomiędzy 5 a 14 dniem po urodzeniu rozwija się wtrętowe zapalenie spojówek. Zabieg Credego wykonywany rutynowo przy porodzie nie zapobiega rozwojowi tego schorzenia. Pomiędzy 2 a 16 tygodniem może wystąpić śródmiąższowe zapalenie płuc, które u większości niemowląt ma przebieg bezgorączkowy i brak jest zmian osłuchowych.
Zakażenie powikłane
U mężczyzn nieleczone zakażenie Chlamydia trachomatis prowadzi m.in. do ostrego zapalenia najądrzy, przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego, upośledzenia płodności. U kobiet powikłaniem jest głównie zapalenie gruczołu Bartolina oraz zapalenie narządów miednicy małej (PID), prowadzące w następstwie do niepłodności mechanicznej i ciąży pozamacicznej. Chlamydie mogą być również przyczyną tzw. zespołu Reitera, cechującego się współistnieniem odczynowego zapalenia stawów, zapalenia cewki moczowej i/lub szyjki macicy (lub ich powikłań) oraz zapalenia spojówek.
Diagnostyka – do badania pobiera się wymaz z cewki moczowej u mężczyzn oraz wymaz z kanału szyjki macicy i/lub z cewki moczowej u kobiet. Wykonuje się również badanie moczu, wydzieliny stercza (nie każdą metodą), wymaz z worka spojówkowego. U pacjentów mających już powikłania pomocnym badaniem jest również oznaczanie swoistych przeciwciał we krwi.
Leczenie – stosuje się antybiotyki z kilku grup, jednocześnie u partnerów seksualnych.
Profilaktyka – unikanie kontaktów przygodnych, stosowanie prezerwatyw.